علل پیدایش پیری زودرس در پوست(1)

1- افزایش فشارهای عصبی و روحی

یکی از علت‌های مهم که در پیدایش پیری زودرس موثر است تنش‌های شدید و غم و غصه‌های ناگهانی است که می‌تواند انسان را در یک شب، سال‌ها پیر و فرسوده کند. مرگ عزیزان، به خطر افتادن آبرو، صدمه‌ دیدن حیثیت اجتماعی، شکست‌های ناگهانی در راه عشق و محبت، بی‌وفایی، خیانت‌های غیرقابل پیش‌بینی و دور از انتظار و ... می‌توانند سبب پیری زودرس شوند.

2- حسادت و خودخوری

شاید به نظر عده‌ای، سخن به میان آوردن از حالاتی روحی به نام حسادت در این مجموعه لزومی نداشته و بی‌ربط باشد، ولی این موضوع با زیبایی پوست و چهره‌ی انسان رابطه‌ای تنگاتنگ دارد. حسادت همانند آتش سیگار، صاحب خود را از درون به خاکستر مبدل می‌کند. انسان حسود بدترین بلا و دشمن را در قلب و روح خود دارد و به قول معروف "انسان حسود دائماً در بلا و در حال گداختن است". فرد حسود در کام آتشین حسادت به ذغال و سپس به خاکستر مبدل خواهد شد. فرد حسود نه تنها دچار پیری زودرس می شود، بلکه در بعضی مواقع دیده شده که شخص در مراحل حاد، دچار مرگ ناگهانی نیز شده است.

خوشا به حال افرادی که سعی می‌کنند دارای حسن خلق، نظر بلند و دریا دلی باشند که در کنار این خصائل، پرهیز از خودخوری هم به دست می‌آید. در آخر می‌توان ادعا کرد که زیبایی اخلاق و بی‌آلایشی باطن در خطوط چهره و دل‌نشین بودن سیمای انسان متجلی می‌شود.

3- استفاده ی بی‌رویه‌ از فرآورده‌های آرایشی- بهداشتی با شعار دروغین گیاهی

مصرف بیش از اندازه‌ی مواد شیمیایی آرایشی حتی با ادعای خارجی بودن یا گیاهی بودن، نتیجه ای جز خرابی و فرسودگی را پوست ندارد. مثلا مصرف مداوم مداد چشم ، خط لب و امثال آن‌ها با گذشت زمان، در همان ناحیه پوست را دچار چین و چروک و نازیبایی می‌کند و پوست چنان گرفتار حفره و شیار می شود که هر روز بیش‌تر از روز قبل، باید از مواد پر کننده‌ی آرایشی و کرم پودرهای گوناگون کمک بگیرد تا فرو رفتگی و شیارهای پوست را پُر کند. غافل از اینکه با این رویه می‌توان آینده‌ی نسبتاً نامطلوبی را برای پوست پیش‌بینی کرد.

بنابراین می‌توان حداقل هفته‌ای 3 تا 4 مرتبه پوست این نواحی را با عصاره‌های روغنی هویج و گل همیشه بهار و امثال آن‌ها یا فرآورده‌های تهیه ‌شده از آن‌ها تقویت کرد.

4- اپیلاسیون بی‌رویه و نامناسب موها

اپیلاسیون بی‌اندازه و مکرر می‌تواند پوست را دچار پیری زودرس نماید. در ضمن الکترولیز زیاد پیاز موهای زائد، نیز همین نتیجه را می‌دهد.

5- تغذیه نامناسب

پروتئین‌ها و ویتامین‌های A ، C، E نه تنها با عوامل ایجاد پیری در بدن مقابله می‌کنند، بلکه وظایف اساسی دیگری نیز در تأمین زیبایی و سلامت پوست بدن شما ایفا می‌کنند.

ویتامین A در غذاهایی مانند: جگر، شیر، زرده ی تخم مرغ و سبزیجات تازه مانند هویج، اسفناج و تره وجود دارد. این ویتامین در ترمیم بافت‌های بدن، نقش بسیار پراهمیتی دارد. ویتامین A نوسازی پوست را افزایش می دهد.

ویتامین C نیز در مکانیسم تولید کلاژن و حفظ عملکرد صحیح و دقیق دستگاه ایمنی بدن ضروری است. مصرف خوراکی ویتامین C به کشسانی پوست کمک می کند، از بروز پارگی و زخم جلوگیری می کند. مرکبات مانند پرتقال، گریپ فروت، انواع لیمو و نارنگی از غنی ترین منابع ویتامین C هستند. غیر از مرکبات، ویتامین C در کیوی ، انواع توت، گوجه فرنگی، فلفل دلمه ای، هندوانه ، طالبی، توت فرنگی، سیب زمینی و سایر سبزیجات و میوه های تازه موجود است.

ویتامین E هم در رشد و نمو بدن بسیار نقش دارد. بهترین منابع غذایی ویتامین E شامل : آجیل ، مارگارین و روغن های گیاهی مثل : روغن جوانه گندم ، سویا، بادام، گردو ، فندق ، ذرت ، دانه کتان و زیتون است.

6- عدم استراحت

استراحت و خواب کافی سبب خون‌رسانی مناسب به پوست و تغذیه‌ی ایده‌آل آن می‌شود. بر عکس در صورت کم‌خوابی و عدم استراحت کافی، خون لازم برای تغذیه‌ی پوست فراهم نمی‌شود و می‌تواند سبب خستگی و فرتوت شدن پوست شود. خواب کافی همانند ویتامین‌ها، یکی از بهترین روش‌های حفظ سلامتی و شادابی پوست است.

ادامه دارد...

سلول های بنیادی چه هستند؟

اخبار جدید حاکی از موفقیت اخیر محققان "مرکز تحقیقات پوست و سالک پژوهشکده ی رویان" در ابداع روش جدید درمان چین و چروک صورت است. دکتر محمد علی نیلفروش زاده رئیس این مرکز است.

با وی در مورد سلول های بنیادی در پوست و اقدامات انجام شده در این زمینه گفت و گویی انجام شده است که در ادامه می خوانید.

* سلول های بنیادی چه هستند و چگونه عمل می کنند ؟

سلول های بنیادی یا STEM CELLS به سلول های چند پتانسیلی مغز استخوان گفته می شود که توانایی تبدیل به انواع سلول های خونی را دارند. توانایی تبدیل این سلول ها به انواع سلول های خونی، توجه دانشمندان و پژوهشگران را به طرف تبدیل این سلول ها به سایر سلول های تخصص یافته ی بافت های دیگر معطوف داشت.

سلول های بنیادی اصولا سلول های تخصصی نشده ای هستند که با دو مشخصه مهم از دیگر سلول ها تفکیک می شوند:

اولا توانایی تکثیر و افزایش تعداد برای مدت طولانی را دارند.

دوم اینکه پس از دریافت پیام های شیمیایی معین می توانند تمایز حاصل کنند یا به سلول های تخصص یافته ای با عملکردهای خاص، مثل سلول قلبی یا عصبی تبدیل شوند. عملکرد این سلول ها در بدن این است که در هنگام اختلال و بیماری تکثیر شده و سلول های جدیدی به بافت ارائه می کنند که اساس سلول درمانی را تشکیل می دهد.

سلول های بنیادی بر اساس توانایی تکثیر و تمایز به انواع مختلفی تقسیم می شوند:

1- سلول های بنیادی TOTIPOTENT یا همه توانی:

این سلول ها می توانند به هر نوع سلولی در بدن تغییر پیدا کرده و تبدیل شوند. یک تخمک بارور شده در واقع یک نوع سلول بنیادی همه توانی است. سلول های تولید شده در تقسیمات تخمک بارور شده نیز همه توانی هستند.

2- سلول های بنیادی PLURIPOTENT یا پرتوانی:

این سلول ها که از سلول های بنیادی رویان منشا می گیرند، حدود 4 روز پس از لقاح به وجود می آیند و می توانند به هر نوع سلولی به جز سلول های بنیادی همه توانی و سلول های جفت تبدیل شده و تمایز حاصل کنند.

3- سلول های بنیادی MULTIPOTENT یا چند توانی :

از سلول های بنیادی پرتوانی منشا می گیرند و سلول های تخصص یافته از آنها ناشی می شوند. برای مثال سلول های بنیادی خون ساز که در مغز استخوان وجود دارند به همه انواع سلول موجود در خون تبدیل می شوند، مثل گلبول قرمز، گلبول سفید و پلاکت. یا سلول های بنیادی عصبی که می توانند به سلول های عصبی و سلول های حمایت کننده عصبی تبدیل شوند.

4- سلول های بنیادی UNIPOTENT یا تک توانی :

این نوع سلول ها می توانند فقط به یک نوع سلول تبدیل شده و آن را تولید کنند.

* سلول درمانی چیست و چگونه از سلول های بنیادی برای سلول درمانی استفاده می شود؟

سلول درمانی در واقع عمل پیوند سلول های خویش منشا یا اتولوگ است. روشی که در حال حاضر تحت عنوان سیستم سلولی اتولوگ یا AUTOLOGOUS CELLULAR SYSTEM مطرح می گردد.

در این روش درمانی سلول های خود فرد تکثیر شده و مجدد به محل مورد نظر تزریق می شود تا اختلال ایجاد شده رفع شود.

ادامه دارد...

گربه شبیه سازی شده

لوس آنجلس- خبرگزاری رویتر- یک شرکت آمریکایی که در اوایل سال 2004 طرح اولین گربه شبیه سازی شده را به اجرا درآورده بود، اقدام به فروش محصولش کرد: یک بچه گربه نر شبیه سازی شده به نام "نیکی کوچولو".

این مؤسسه که در سوسالیتوی کالیفرنیا واقع است و بودجه اش را میلیاردری به نام جان اسپرلینگ تأمین می نماید اعلام کرد گربه مزبور را به قیمت 50 هزار دلار به یک زن تگزاسی فروخته است.

این بچه گربه در واقع دوقلوی ژنتیکی یک گربه 17 ساله به نام " نیکی" است که سال ها توسط این زن نگهداری می شد ولی چندی پیش مرد. صاحب گربه از ترس حملات گروه های مخالف شبیه سازی، صرفاً خود را " جولی" معرفی کرده است.

انجمن های مختلف حمایت از حیوانات با اشاره به میلیون ها قلاده سگ و گربه ای که هر سال در خانه های حیوانات در آمریکا نابود می شوند، از چنین اقداماتی انتقاد کرده اند و ضمن اسراف دانستن چنین اقداماتی، این کار را برای حیوانات شبیه سازی شده خطرناک می دانند.

"اسپرلینگ" سرمایه گذار اهل آریزونا و مؤسس دانشگاه غیرانتفاعی فونیکـس، هزینه شبـیه سازی اولیـن گربه[به نام CARBON COPY=CC] را که در سال 2001 به دنیا آمد به عهده داشت.

مؤسسه "ذخیره و شبیه سازی ژنتیکی" یک "بانک حیوانات خانگی" راه اندازی کرده که صاحبان حیوانات خانگی می توانند یک نمونه از بافت بدن حیوان موردنظر را برای شبیه سازی به آنجا بفرستند. این شرکت قرار است در سال 2005 به شبیه سازی سگ ها نیز بپردازد. اسپرلینگ شرکت را برای شبیه سازی سگش میسیMISSY تأسیس کرد.

در شبیه سازی پستانداران اولین بار محققان اسکاتلندی در سال 1996 گوسفندی به نام DOLLY را شبیه سازی کردند.

آخرین وضعیت گوسفند شبیه‌سازی شده در ایران

دکتر نصر اصفهانی رئیس واحد اصفهان پژوهشکده رویان، در گفتگو با همشهری با طبیعی اعلام کردن وضعیت رویانا، گوسفند شبیه سازی شده ایرانی، می‌گوید: «‌ رویانا حدود 7 ماه دارد و در حال حاضر تفاوتی با گوسفندان هم سنش ندارد، اما تا بلوغ هنوز حدود 2 ماه زمان دارد و چون هنگامی‌که رویانا بالغ می‌شود فصل جفت گیری بهار را از دست داده‌ایم، باید تا پاییز صبر کنیم و آن هنگام برای جفت گیری رویانا از چندین ماده از نژادهای خوب و خالص استفاده می‌کنیم.»

هنگامی‌که اواسط اسفندماه سال 85 خبری مبنی بر این‌که «رویانا قادر به تولید مثل خواهد بود و کارشناسان به دنبال همسر مناسب برای وی هستند» از قول مسئولان پژوهشکده رویان بر روی خروجی خبرگزاری‌ها قرار گرفت، در نشریات مختلف «تلاش برای یافتن جفت مناسب رویانا» به یکی از جالب ترین خبرهای علمی‌ تبدیل شد. غافل از آنکه دکتر نصر اصفهانی در جلسه پیش از عید، در جواب سوال خبرنگاری که از برنامه‌های آینده برای رویانا پرسیده بود، این جمله را طنزگونه بیان کرده بود.

این شوخ طبعی ادامه یافت و هنگامی‌که خبرنگاران با کارشناسان پژوهشکده رویان تماس گرفتند، با این جواب جدید روبرو شدند: «تصمیم رویانا عوض شده است. او می‌خواهد درس بخواند و قصد ازدواج ندارد!»

اما از شوخی‌ گذشته، واقعیت آن است که توانایی تولید مثل در حیوانات شبیه سازی شده نشانگر موفقیت کامل پژوهشگران در این عرصه است و رویانا هم از این قاعده مستثنی نیست. دکتر حسینی عضو هیات علمی ‌پژوهشکده رویان در این زمینه می‌گوید: «ملاک نهایی ارزش گذاری روند شبیه سازی تولید مثلی، تولید یک پستاندار کامل است که علاوه بر دارا بودن شرایط فیزیولوژیکی کامل حیوانات هم رده و هم گونه خود، از توانایی تولید مثل و تولید بچه سالم و طبیعی در زمان بلوغ بهره‌مند باشد.»

به این ترتیب در بررسی حیوانات شبیه سازی شده، تست‌هایی از قبیل میزان ماندگاری پس از تولد، آزمون‌های فیزیولوژیک از قبیل سنجش پارامترهای خون و ادرار، فاکتورهای رشد و وزن گیری و...، رفتارهای طبیعی حیوان نسبت به حیوانات هم سن و هم رده، آزمون‌های ژنتیک و در نهایت تست‌های باروری و توانایی تولید مثل در نسل‌های آینده مورد توجه قرار می‌گیرند.

اما تشخیص قابلیت باروری حیوان کلون شده در سه مرحله ظاهری (مورفولوژیک)، ساختاری- عملکردی و همچنین سلولی- مولکولی انجام می‌شود. دکتر حسینی در این زمینه می‌گوید: «اگر حیوان کلون شده نر باشد، باید علاوه بر ضمائم تولید مثلی کاملا طبیعی و عادی، در سن بلوغ رفتارهای تولید مثلی طبیعی مانند جفت یابی را از خود نشان دهد. علاوه براین پارامترهای سلولی مولکولی باید طبیعی باشد و منجر به عملکرد عادی غدد ضمیمه تناسلی و تولید اسپرم کاملا بالغ شود. و در نهایت حیوان نر باید بتواند به نحو مناسبی با یک حیوان ماده جفت گیری کند و موجبات باروری آن حیوان را فراهم کند و این آبستنی منجر به تولد بچه سالمی‌شود که این بچه خود از قابلیت تولید مثل بهره‌مند باشد.»

لیلی زن بود یا مرد؟

«حدود 7 ماه از تولد گوسفند شبیه سازی شده ایرانی گذشته، ولی هنوز برخی دوستان با توجه به اسم این بره تصور می‌کنند که با یک موجود ماده طرفند، در حالی‌که گوسفندی که برای شبیه سازی رویانا مورد استفاده قرار گرفت، یک گوسفند نر بوده و طبیعتا رویانا هم نر است.»

دکتر نصر در مورد انتخاب نام رویانا می‌گوید: «می‌خواستیم نسبت این بره با پژوهشکده رویان مشخص شود و رویانا در مجامع بین المللی به راحتی شناخته شود. ضمن اینکه الف در پایان نام رویانا به نوعی هم به نژاد افشاری این گوسفند اشاره دارد. از آن گذشته تصور نمی‌کنم هر الفی در پایان یک نام به منزله مونث بودن باشد، کمااینکه در فارسی میانه نام‌هایی مانند آپادانا داریم که صرفا نام یک محل هستند.»

در هرحال به گفته دکتر حسینی، رویانا پس از طی کردن مرحله بحرانی زندگی در چند روز اول پس از تولد، مورد برسی‌های اولیه قرار گرفته و از نظر تست‌های ظاهری تولید مثلی بدون مشکل بوده است. دکتر حسینی دیگر آزمایش‌های انجام شده بر روی رویانا را اینگونه توصیف می‌کند: «این بره از نظر فیزیولوژیک، وزن گیری، فاکتورهای رشد، پارامترهای مرتبط با خون و ادرار مورد آزمایش قرار گرفته و سالم و طبیعی بوده است و اکنون کم کم برای آزمایش‌های ژنتیک آماده می‌شویم.»

به گفته این متخصص بررسی «تئوری پیری زودرس در حیوانات کلون شده» از جمله مسائلی است که در آزمایش‌های ژنتیک مورد توجه قرار دارد. بر اساس این تئوری موجودات همانند‌سازی شده در واقع ادامه عمر موجود اولیه را زندگی می‌کنند، چون سلول اولیه که موجود همانندسازی شده از آن گرفته شده، ماه‌ها یا سال‌ها در بدن موجود اولیه زندگی کرده و بارها و بارها تقسیم شده و بار‌ها دنباله تلومری DNA ژنوم آن کوتاه‌تر شده است.

 فرزند رویانا کی از راه می‌رسد؟

مرحله اصلی بلوغ گوسفندان در فاصله 9 تا 11 ماهگی اتفاق می‌افتد. البته در این موجودات تولید مثل وابسته به فصل است و بهار و پاییز فصل جفت گیری گوسفندان به شمار می‌رود. بنابراین پاییز امسال رویانا از نظر سن، جثه و دیگر پارامترهای مرتبط کاملا آماده جفت گیری خواهد بود و اگر همه چیز به خوبی پیش رود، فرزندش اواخر زمستان و یا نهایتا اوایل بهار آینده متولد می‌شود.

فرزندی که مسلما در مطالعات آینده پژوهشگران مورد استفاده قرار می‌گیرد. به گفته دکتر حسینی توانایی تولید مثل بچه‌هایی که از حیوانات شبیه سازی شده متولد می‌شوند، مورد توجه است و معمولا این قابلیت تا چند نسل بررسی می‌شود و برای تکمیل مطالعات، از این حیوانات برای تولد حیوانات عادی و شبیه سازی شده دیگر بهره می‌گیرند.

اما از حدود 2 ماه دیگر که رویانا بالغ می‌شود تا پاییز که فصل جفت گیری شروع شود، متخصصان پژوهشکده رویان بی کار نمی‌نشینند: «وقتی رویانا بالغ شود و بتوانیم نمونه‌های اسپرمش را در اختیار بگیریم آزمایش‌های سلولی- مولکولی را آغاز می‌کنیم. آزمایش‌هایی چون سنجش تعداد و تحرک اسپرم‌ها، توانایی باروری و....»

به گفته دکتر حسینی این داده‌ها به غنی سازی اطلاعات موجود در مورد یک حیوان کلون شده می‌انجامد و کارشناسان را قادر می‌سازد تا این اطلاعات را با داده‌های مربوط به یک بره طبیعی همسان و از همان نژاد مقایسه کنند.

اما بد نیست به این نکته هم اشاره کنیم که در جفت گیری حیوانات شبیه سازی شده، خالص بودن نژاد جفت و شناخته شده بودن خصوصیاتش مهم ترین نکته‌ای است که مورد توجه کارشناسان قرار دارد.

نکته‌ای که از نظر دانشمندان ایرانی هم دور نمانده است: « جفت مورد استفاده باید از یک نژاد خالص باشد که خصوصیات آن برایمان کاملا شناخته شده باشد تا در مورد بچه بدانیم چه خصوصیاتی را از مادر و چه خصوصیاتی را از رویانا به ارث برده است. در مورد رویانا هم اول از یک گوسفند ماده ی خالص افشاری که هم نژاد خود رویاناست، استفاده می‌کنیم. ضمن اینکه برای بررسی آمیختگی ژن‌ها می‌توانیم از گوسفندهای ماده‌ی از نژادهای دیگر چون بختیاری خالص، مغانی خالص و ... نیز بهره گیریم.»

ایران رگ مصنوعی ساخت

به گزارش خبرنگار «پژوهشی» خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، دکتر مهران کفاش، معاون مرکز تحقیقاتی بن یاخته در این زمینه اظهار کرد: ما به عنوان نخستین مرکز در کشور موفق به تولید رگ مصنوعی نانو ساختار شدیم که نمونه اولیه آن حدود 9 ماه پیش در گردن یک گوسفند پیوند زده شد که بر اساس آخرین اکوی گرفته شده، این رگ همچنان به عملکرد طبیعی خود ادامه می‌دهد.

وی با اشاره به همکاری محققان دانشگاه علوم پزشکی تهران در بخشی از این طرح (مرحله پیوند رگ) افزود: این مرکز با هدف ارائه تحقیقات در حوزه علوم نوین و دستیابی به محصولات کاربردی جهت درمان بافت های آسیب دیده، با جذب نخبگان علمی و صنعتی از حوزه های علوم پایه، فنی و مهندسی و پزشکی و نیز ورود به فن آوری های نو از جمله نانوتکنولوژی و بیولوژی سلولهای بنیادی به عنوان اولین مرکز خصوصی فعالیت خود را از سال 84 در حوزه مهندسی بافت و علوم نوین آغاز کرد.

محققان این مرکز سال گذشته نیز با بهره گیری از تکنیک‌های مهندسی بافت و تولید بسترهای نانومتری زیست تخریب پذیر، موفق به کشت و تکثیر سلول‌های بنیادی و تولید بافت پوستی به منظور بازسازی آسیب‌های پوستی شده بودند.

رگ مصنوعی از جنس «داکرون» توسط دانشجوی دکتری نساجی ساخته شد

دانشجوی دکتری دانشکده مهندسی نساجی دانشگاه صنعتی امیرکبیر به ساخت نوعی رگ مصنوعی از جنس داکرون موفق شد.آزیتا آسایش مجری طرح با اشاره به برخی بیماری‌های عروقی مانند گشادشدگی دیواره رگ (آنوریسم) و گرفتگی عروق (آترواسکلروز) که همیشه امکان جایگزینی عروق طبیعی به جای عروق آسیب دیده وجود ندارد، اهمیت پیوند رگ‌های مصنوعی را یادآور شد و افزود: رگ‌های مصنوعی لوله‌هایی هستند که جایگزین بخشی از رگ‌های طبیعی که دچار گرفتگی شده یا دیواره آنها ضعیف شده و قادر به انجام وظیفه خود به عنوان مجرای خون نیستند، می‌شوند."

"